Konuşma hızının nedenleri

---

​           İnsan duygu ve düşüncelerini sesli ve sessiz iletişim kaynaklarıyla aktarır. Türkçenin kullanımında en sık görülen hatalar; hızlı konuşmak, çenenin çok fazla açılmaması, harflerin tam olarak söylenmemesi, harf tembelliği, soluma gürültüsü, vurgu hataları vb. şeklinde sıralanabilir.

            Bu yazımda daha çok “hızlı konuşma hatalarından” bahsetmek istiyorum. Hızlı konuşma, konuşmanın ritminin sözcük ya da onların tekrarları, uygun olmayan yerlerde duraklamalar, sözcük içindeki hecelerin yerlerinin değiştirilerek söylenmesi gibi düzensizlikler nedeniyle bozulmasıdır. Hızlı konuşan kişiler genelde konuşmasındaki problemin farkında değilmiş gibi görünürler.

            Bu kişiler, genellikle tek heceli ve kısa sözcüklerde tekrarlamalar yaparlar. Ancak kekemeliktekinden farklı olarak bu tekrarlamalarında herhangi bir zorlanma yoktur. Kekeme kişilerde olduğu gibi konuşmaktan kaçınmazlar. Bu kişilerde; yetersiz konsantrasyon, kısa dikkat süresi, algısal güçlükler, düşünmeden konuşma gibi özellikler görülebilir.
​
            Konuşma hızının yüksek olmasının nedeni sadece nörolojik değildir. Geçmişte yaşanılan korkular, hayatın hızlı akması ve yöresel etkenler de bunu tetiklemektedir.

              Günümüz iletişim çağında özellikle de iş hayatında zaman her geçen gün çok hızlı bir şekilde akıyor. Siz de bu hayat karmaşası içerisinde iş yerinizde bir çok işe inanılmaz bir efor sarf ederek yetişmeye çalışıyorsunuz. İşte bu, sizin konuşmanıza da yansıyor. Örneğin, telefonda satış yapan ve müşteri temsilciliği görevini ifa eden çalışanlar, tempolarını hiç düşürmeden bir telefondan diğerine cevap vermek ve bunu anlaşılır bir şekilde yapmak zorundalar. İşte tam o anda konuşma hızlarını arttırmakta ve bunu da farkında olmadan alışkanlık haline getirmektedirler.

            Bir diğer hızlı konuşma sebebi olarak yöresel etkenler olduğunu yukarıda belirtmiştim. Ülkemizde belirli bölgelerde, bölgesel dillerin hızlı konuşulması konuşma temponuzu arttıran bir etkendir. Örneğin, Karadeniz bölgesinde konuşulan dilin hızlı olması o kişilerin de konuşma hızlarını arttırırken, konuşmaya farklı bir şive katmaktadır. Yurdumuza Balkan ülkelerinden gelen insanlarımızın da konuşmaları geçmişteki kullandıkları dillerin etkisiyle hızlı olmaktadır.

            Çocukken yaşanılan ve gerçekten korkulan olaylar da kekemelik veya hızlı konuşma hatalarına sebebiyet vermektedir. Örneğin, geçtiğimiz yıllarda genel katılıma açık verdiğim bir diksiyon eğitimine gelen kursiyerlerden bir tanesi çok hızlı konuşmakla birlikte hece tekrarı da yapıyordu. Ona geçmişte onu çok korkutan bir olay olup olmadığını sorduğumda, 4 yaşında eve giren bir kargadan korktuğunu ve birkaç gün dilinin açılmadığından bahsetmişti.

             Konuşma hızı problemi sadece hızın yüksek olmasıyla gerçekleşmez. Eğer konuşma hızının düşük olması söz konusuysa, bu da hatalı konuşmaya dahildir.

                  Konuşma hızının düşük olması sizi dinleyeni yorar ve belli bir süreden sonra sizi dinlememesini sağlar.

           Yanda ki diyagramda konuşma hızının ortalama süreleri verilmiştir. 1 dakika içerisinde kaç kelime kullandığınızı bunun hangi kategoriye dahil olduğunu bulabilirsiniz.
​
                 
              Hızlı konuşmanızın süresini çalışmalarla kısaltabilirsiniz. Bu çalışmalar öyle birkaç gün sürmez, sabırla günlük çalışma zamanı ayırarak yapılır. Bu çalışmalarla bir çok kişi konuşma hızını ideal hıza getirmeyi başarmıştır.

               Sonuç olarak hangi işi yapıyorsak yapalım iyi konuşmak ve iyi iletişim kurmak durumundayız. Bu öncelikle kişisel olarak önemli olsa da aynı zamanda çalıştığımız şirketimiz için de oldukça önemlidir.
 
                Burak Özbay
          

---